محاسباتِ فراگیر (محاسبات همه جاحاضر)، ابزاری کاربردی جهت بهبود کیفیتِ فرآیند مدیریتِ بحران

پیش زمینه و هدف پژوهش: امروزه محاسبات فراگیر نقش به سزایی در زندگی روزمره افراد در سرتاسر جهان داشته و توانسته در کاربردهای متفاوتی ظهور پیدا کند. این نوع محاسبات که هدف آن مخفی کردن فناوری های محاسباتی در بطن زندگی بشر است، قابلیت های فراوانی را در ابعاد مختلف زندگی روزمره از ترافیک و مدیریتِ حمل و نقل گرفته تا سلامتی و درمان به وجود آورده است. از طرف دیگر، مدیریت بحران یکی از چالش برانگیزترین گونه های مدیریتی است که بًروز هرگونه خطا و اشتباه در آن، ممکن است منجر به رخداد تلفات مادی و انسانی زیادی شود. هدف اصلی در این مقاله، بکارگیری محاسبات فراگیر در راستای بهبود فرآیند مدیریتِ بحران می باشد؛ به طوری که فناوری های این نوع محاسبات با در اختیار قرار دادن اطلاعات لازم، مدیران را در تصمیم گیری هر چه بهتر در شرایط بحران کمک کنند. روش: در این مقاله ضمن پرداختن به ویژگی های کلیدی فعالیت­های موجود در چرخه عمر مدیریت بحران، به کاربرد محاسبات فراگیر در راستای تصمیم گیری های بهتر در شرایط بحرانی پرداخته خواهد شد و ضمن برجسته کردن فناوری های قابل استفاده در این حوزه، یکی از موارد رویدادهای بحرانی غیرمترقبه در محیط های شهری (آتش سوزی) انتخاب خواهد شد و تاثیر فناوری های فراگیر قابل استفاده بر نحوۀ مدیریت این بحران از طریق یکسری شبیه سازی مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت. به این منظور، ابتدا یک سناریو برای یک سیستم اعلام حریق فراگیر در داخل یک هتل توسعه داده خواهد شد و براساس آن، یک معماری نرم افزاری سلسله مراتبی شامل سه لایه معرفی خواهد شد تا نیازهای سناریوی توسعه داده شده را فراهم کند. در ادامه نیز برمبنای معماری پیشنهادی، وظایف مدیریت بحران به فناوری های فراگیر نگاشت داده خواهند شد تا امکان شبیه سازی و محاسبۀ میزان بهبود احتمالی پس از استفاده از سیستم اعلام حریق فراگیر فراهم آید. ارزیابی و نتایج پژوهش: برای ارزیابی روش سعی شده است بر مبنای چندین سناریوی مشخص از رویداد آتش سوزی در داخل یک هتل و همچنین براساس میزان و تعداد فناوری های فراگیر قابل استفاده، سرعت تصمیم گیری و مدیریت بحران در هنگام آتش سوزی به منظور اطلاع رسانی خطرات آن و نجات افراد مستقر در مکان آتش سوزی سنجیده شود. نتایج حاصل شده بیانگر این موضوع هستند که هر چقدر از فناوری های موجود در محاسبات فراگیر بیشتر استفاده شود، تعداد افراد نجات یافته در هنگام آتش سوزی، همچنین کنترل بحران و مدیریت آن به طور چشمگیری بهبود خواهد داشت.